یک استاد مطالعات اسلامی گفت: متأسفانه در بحث خداشناسی، انگاره‌ای غلط و منشعب از تفکرات مسیحیت تحریف شده وجود دارد که در آن بُعد مهربانی خداوند به قدری برجسته می‌شود که گویی او با هر نوع عمل بشری همراه بوده و آن را تأیید می‌کند.
به گزارش خبرنگار اندیشه مؤسسه فرهنگی قرآن پژوهان شمال، احمد زیدآبادی یادداشت مختصری را به مناسبت سالروز ولادت حضرت رسول نوشت که در آن دوگانه‌ای بین «مهربانی پیامبر» و «حکم اعدام سب‌النبی» مطرح کرد. او نوشت: محمد[صلوت‌الله علیه] چون بندگان می‌زیست، بی‌هرگونه امتیازی، بی‌هرگونه تجملی، بی‌هرگونه تکلفی، بی‌هرگونه تشریفاتی، بی‌هرگونه نخوت و غرور و تبختری، مهربان و فروتن و خوش‌خلق و مطبوع و بخشنده و شریف بود. به همین دلایل قرآن او را رحمتی برای تمام عالمیان دانسته است. انسانی با چنین خلق و خویی، آیا ممکن است مجازات اهانت‌کنندگان به خود را مرگ بداند؟ در نظر او حکم مجازات ساب‌النبی در قرآن کریم نیامده و در روایات و سیره معصومان هم مکرراً درباره حلم و بردباری آن‌ها در برابر اهانت‌کنندگان می‌خوانیم. پس چگونه می‌شود ما این دوگانه اعدام اهانت به ساحت معصومان را با رحمت و مهربانی آنان جمع کنیم؟ او همچنین مدعی می‌شود که آیا حکم مرگ برای ساب‌النبی ناشی از برخی ملاحظات سیاسی مربوط به دوران خاصی از تاریخ اسلام توسط برخی از فقیهان نبوده است؟ مثل حکمی که بنیانگذار جمهوری اسلامی به دلایل سیاسی علیه سلمان رشدی صادر کرد اما در موارد مشابه آن سکوت کرد؟ برای پاسخ به این سؤالات بر آن شدیم تا با حجت‌الاسلام حمیدرضا شاکرین عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه گفت‌وگویی داشته باشیم: مسیحی‌زدگی زیدآبادی در تحلیل حکم ساب‌النبی شاکرین در ابتدا گفت: مسأله سب‌النبی موضوعی است که از جهات مختلفی می‌توان به آن نگاه کرد و مورد بررسی قرار داد. گاهی ما با یک دیدگاه جزءنگرانه به موضوعات نگاه می‌کنیم که غفلت از نظرگاه جامع‌گرایانه زا موجب می‌شود یعنی فقط به برخی از مسائل توجه کرده و از سایر موضوعات دور می‌شویم. همین امر نتیجه‌ای که به همراه دارد این است که چون فقط برخی مسائل در چشممان برجسته شده‌اند؛ اگر حکم یا موضوعی خلاف آن‌ها باشد را به کلی رد می‌کنیم. در نگاه جامع و مطلوبی که مدنظر ماست باید حدود و صغور موضوعات روشن و مشخص باشد تا به هر یک به قدر اهمیتش بهاء داده شود. وی افزود: در ابتدا لازم است به شکل دقیق‌تر و ریشه‌ای‌تر به موضوع مورد نظر خودمان نگاه کنیم. متأسفانه در بحث خداشناسی، انگاره‌ای غلط و منشعب از تفکرات مسیحیت تحریف شده وجود دارد که در آن بُعد مهربانی خداوند به قدری برجسته می‌شود که گویی او با هر نوع عمل و رفتار بشری همراه بوده و آن را تأیید می‌کند. اندیشه‌ای که با برجسته کردن صفت رحمانیت خداوند، سایر صفات را به حاشیه می‌راند. اشکال این تفکر در توسعه‌اش در سطح نبوت و اخلاق است که دیگر حد و مرزی در آن مشخص نیست. جمع صفات چگونه امکان دارد؟ وی ادامه داد: در منطق اسلامی، خداوندی که «ارحم‌الراحمین» است، به موقع و وقت «ذوالانتقام» نیز نامیده می‌شود. حال سؤالی که مطرح می‌شود این است که این دو چگونه باهم جمع می‌شوند؟ در ابتدای دعای افتتاح خطاب به خداوند می‌خوانیم: «أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ فِى مَوْضِعِ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَأَشَدُّ الْمُعاقِبِینَ فِى مَوْضِعِ النَّکالِ وَالنَّقِمَةِ» یعنی در جای گذشت و رحمت، مهربان‌ترین مهربانانی و در جای کیفر و انتقام، سخت‌ترین کیفرکننده‌ای. شاکرین افزود: یعنی خداوند در جا و موضع عفو و رحمت، به بهترین شکل و به عادلانه‌ترین وجه رحیم است، اما دقیقاً در جایگاه کیفر نیز به شکل عادلانه به کیفردهی مجرمان می‌پردازد. البته اشد المعاقبین بودن، به معنای عدول از عدالت و افراط در کیفر نیست، بلکه جدیت در امر را روشن می‌سازد.ژ سب‌النبی، نوعی جنگ با خدا و رسول است این عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه تصریح کرد: دقیقاً این وضعیت برای پیامبر نیز وجود دارد. یعنی حضرت رسول‌الله که خداوند او را «رَحْمَةً لِلْعَالَمِینَ» و «فَبِما رَحمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُم ۖ وَلَو کُنتَ فَظًّا غَلیظَ القَلبِ لَانفَضّوا مِن حَولِکَ» معرفی می‌کند، در جایی به صراحت می‌فرماید«مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ». یعنی اگر کسی بخواهد معاندانه و از سر عمد در برابر دین خدا و حکم الهی بایستد، با او مماشاتی صورت نخواهد گرفت. شاکرین گفت: درباب سب‌النبی، این عمل نوعی جنگ با خدا و رسول است. جنگ گاهی شکل سخت دارد و گاهی شکل نرم. سب‌النبی از نوع غیرسخت و نظامی‌اش است که از سوی اهانت‌کننده صورت می‌پذیرد و بالتبع برای چنین رفتاری، واکنشی در نظر گرفته می‌شود. در نظام‌های حقوقی سکولار نیز برای توهین به مقدسات کیفر و مجازات درنظر گرفته شده و این موضوع مختص به ایران یا اسلام ندارد. البته مسأله حکم ساب برای کسی است که از سر عمد این کار را انجام دهد و الا شخصی که از سر فشار درونی و بیرونی، ناسزایی بگوید حکم به او تعلق ندارد. پایان پیام/
